Voor ‘Nice People Talking’ spraken we editor Bas Icke. Met al 20 jaar ervaring in het vak hebben we het onder andere over projecten als Verliefd op Ibiza, De Beentjes van Sint-Hildegard en Hiernamaals. Maar ook over muziek, de impact van de digitale wereld en wat de toekomst nog gaat brengen.
Van jongs af aan was Bas al geïnteresseerd in film en bewegend beeld. “Mijn vader had thuis al heel snel een videorecorder waar hij zelf veel mee opnam en hij monteerde zelf ook wel eens iets. Ik zou niet zeggen dat ik daar meer dan een ander kind mee in aanraking kwam, maar ik vond het wel interessant.” Na de middelbare school werd Bas aangenomen op het Grafisch Lyceum Amsterdam. “Vier jaar duurde die opleiding aan de Dintelstraat. In het laatste jaar specialiseerde ik me in de richting audiovisueel. We konden daar werken op een simpele Avid, een van de eerste digitale montage setjes. Ik had vrij snel door hoe dat apparaat werkte dus werd ook vaak gevraagd om hulp. Ik merkte dat ik het ook leuk vond om me te bemoeien met de inhoud van de filmpjes. Na een jaar werken werd ik aangenomen op de Filmacademie. Ik wilde meer leren over filmgeschiedenis en filmanalyse. Je moet de techniek wel beheersen als editor, maar de inhoudelijke en creatieve kant heeft wel de boventoon in de montage, daar kun je je echt mee onderscheiden.”
Met al veel projecten op zak werd Verliefd op Ibiza (regisseur: Johan Nijenhuis) de eerste bioscoopfilm voor Bas. “Ik had toen nog geen ervaring met het monteren van een bioscoopfilm ook al had ik wel heel veel series en andere projecten gedaan. Ik dacht ‘waarom zou ik geen bioscoopfilm kunnen doen?’ Johan Nijenhuis heeft me toen die kans gegeven. Hij staat heel erg open voor ideeën en vertrouwt op de mensen om hem heen. Je krijgt van hem echt de vrijheid om samen iets op te bouwen. Voor Verliefd op Ibiza moest ik wel eerst kennismaken met het genre. Het is echt een publieksfilm en dat moet je wel in je vingers hebben. Gelukkig hadden alle makers een heel helder beeld van hoe het eruit moest komen te zien. Er moest alleen nog een sterk begin van de film komen. Ik heb eerst een opzet gemaakt aan de hand van shots uit andere films om te kijken of dat zou gaan werken. Het script is toen herschreven en Johan is terug gegaan naar Ibiza om dat opnieuw bij te draaien.”
Na Verliefd op Ibiza volgde nog vele andere projecten samen met Johan Nijenhuis zoals bijvoorbeeld De Beentjes van Sint-Hildegard. “De Beentjes was meer een soort cross-over qua genre, een beetje het middengebied wat ik wel heel interessant vind. De film is een re-make van de Tsjechische film Teorie tygra uit 2016. Toen de rechten van het script waren gekocht wilde Johan heel graag Herman Finkers erbij vragen. Herman heeft het script toen herschreven naar Twente en ook Johanna ter Steege stapte in. Door het cross-over genre heeft De Beentjes een ander soort tempo vergeleken met andere films van Johan. In de montage liep alles namelijk vrij rustig. Met Johan en Herman als twee kapiteins op het schip hebben we samen echt iets opgebouwd en heel veel van elkaar geleerd. Al het materiaal was met een goede visie gedraaid. De Beentjes staat op box office tot nog toe op nummer 2 in de ‘top 10 films van 2020’. Dat is wel tof, dat betekent dat het bijna de best bekeken film is van dit jaar.”
“In de montage ben je altijd bezig met het creëren van een gedachtegang voor de kijker, waardoor je zorgt dat de film het beste tot zijn recht komt. Je moet jezelf verplaatsen in de sfeer van een film en hoe het eruit moet komen te zien. Ik ben ook gek op muziek en heb vroeger ook geDJ’d. Als DJ anticipeer je ook op de zaal waarvoor je staat. Het publiek verschilt elke keer. Dat is voor film net zo. Bij een publieksfilm wil je mensen een leuke avond bezorgen maar je hebt ook films die een specifieke emotie oproepen bij mensen. Dat laatste is het geval bij Hiernamaals van Willem Bosch. Willem heeft het script zelf geschreven en geregisseerd. De film lag heel dichtbij zijn eigen ervaring. Zo’n film komt uit een hele andere emotionele bron dan bijvoorbeeld De Beentjes met Johan. Hiernamaals was ontzettend mooi gedraaid en Willem kon heel duidelijk aangeven wat hij wilde. De eerste versie die ik maakte zat best dichtbij hoe het uiteindelijk is geworden. Er was ook niet heel veel andere keus. Het materiaal was met een bepaalde concentratie gedraaid dat het gewoon klopte.”
Projecten kennen soms ook uitdagingen. “Alle hobbels in het proces voor de montage kom je vaak ook weer tegen tijdens de montage. Bijvoorbeeld als er dingen niet gelukt zijn op de set of wanneer het script niet goed in elkaar zit.” Maar een uitdaging kan ook zitten in juist heel veel goed materiaal tot je beschikking hebben. “Voor Billy - onder regie van Theo Maassen (producent: Pupkin) - hadden we juist heel veel hele goede scènes. We wilde eigenlijk alles gebruiken alleen moesten we een bepaalde snelheid behouden. Er moest een manier bedacht worden om toch zoveel mogelijk leuke dingen te combineren. We zijn toen scènes gaan combineren door in de tijd te gaan springen, voor- en achteruit. Toen kreeg het een ritme wat wel lekker voelde.”
“Ik doe dit nu 20 jaar en ik vind de afwisseling in projecten heel leuk. Als je bijvoorbeeld inhoudelijk een zwaar project achter de rug hebt dan is het fijn om daarna iets luchtigs te doen. Die zwaarte kan komen doordat het een heel technisch project is, zoals de kinderfilm Apenstreken welke ik samen met Jasper Quispel heb gemonteerd. Dat was een flinke klus met veel 3D en visual effects waar we echt in oplossingen hebben moeten denken om het goed te krijgen. Of bijvoorbeeld Hoogvliegers (regie: Bobby Boermans) wat bestond uit heel veel korte shots die achter elkaar gezet moesten worden om een verhaal te vertellen. Maar het ‘zware’ kan ook zitten in het inhoudelijke verhaal dat je vertelt. Zo heb ik 14 afleveringen Van God Los (Pupkin) gemonteerd en dat zijn niet de lichtste onderwerpen. In iedere aflevering vormt namelijk een waargebeurd misdrijf de basis voor het verhaal dat wordt verteld, zij het op gedramatiseerde wijze. Als je na zo’n project weer aan een romantische komedie kunt werken is dat wel prettig.”
Een hele andere tak van sport zijn videoclips. Bas werd gevraagd om de montage te doen voor Arcade van Duncan Lawrence. “Paul Bellaart vind ik echt een van Nederlands beste en grootste fotografen. Hij maakte wel vaker videoclips voor Ilse de Lange en zou ook de clip voor Arcade gaan doen. Hij vroeg DOP (Director of Photography) Josje van Erkel en die verwees hem, in zijn zoektocht naar een editor, naar mij. Bij een videoclip gaat het natuurlijk veel meer om de esthetica, de vorm en het gevoel dat je overbrengt. Ik kreeg daarin veel vrijheid in de edit en haalde veel inspiratie uit m’n vroegere werk als VJ (Visual Jockey) waar ik shows verzorgde in ongeveer alle clubs en podia van Nederland zoals Ahoy, Paradiso en de Amsterdam ArenA. Paul keek op zijn beurt heel fotografisch naar zo’n clip. Naar kleur, contrast en belichting. En toen won Duncan het Songfestival, dat was natuurlijk te gek.”
Een ander project met Paul Bellaart was voor de rockband Queens Pleasure. “Die band is aan het doorbreken in Nederland. Paul bedacht het concept en draaide het materiaal voor de videoclips van hun singles ‘Big Boys Loan’ en ‘Sitter’. Het beeld is heel rauw en in zwart-wit gedraaid in de studio van Paul zelf. Ik heb vervolgens de montage gedaan.”
Met naast film ook een passie voor muziek, was een documentaire over een van Nederlands grootste exportproducten: Dance een mooi project voor Bas. “De documentaire 30 jaar Dutch Dance heb ik samen met Jasper Quispel gemonteerd. Voor een documentaire is er vaak geen vaststaand script. Wel was er voor 30 jaar Dutch Dance een rode draad, afgeleid van het boek ‘Mary Go Wild’ van Arne van Terphoven maar het materiaal was gigantisch. Er waren interviews met alle kopstukken uit de muziekindustrie en archiefmateriaal wat maar bleef binnenkomen. De montage was daardoor best pittig maar ik ben echt trots op het feit dat dit iets is waar over 20 jaar nog steeds naar gekeken wordt. Het is echt een document.”
Net als dat elektronische muziek zijn weg heeft gevonden, heeft ook film te maken gekregen met nieuwe digitale technieken. “Ik leer nog iedere dag en dat blijft onwijs leuk. Inspiratie haal ik uit plekken waar jonge mensen zijn. Door bijvoorbeeld te kijken naar wat iemand van 23 leuk vindt. Op die manier houd je ook binding met je publiek vind ik. Zo keek ik afgelopen week naar de Amerikaanse vlogger Casey Neistat. Iedere keer als hij een zin uitspreekt waarvan de bedoeling duidelijk is, dan snijdt hij het laatste deel er gewoon af. Twintig, dertig jaar geleden was dat echt ondenkbaar. Net zoals dat de perceptie en de waarneming van mensen blijft veranderen. Ik ben van mening dat we nog lang niet aan het einde zijn van de digitale wereld, de techniek gaat zo gigantisch snel. Hoe je dingen bekijkt en ervaart. Hoe tof is het als je straks in je stoel zit en een film kijkt waar je eigenlijk zelf de keuzes maakt in wat je ziet net zoals dat nu eigenlijk al in games gaat. Het voordeel van een film maken, is dat je er wel wat geld voor nodig hebt. Natuurlijk kun je tegenwoordig zelf met een camera aan de slag gaan maar om echt een grote film of serie te maken moet er geld gegenereerd worden en dat kan niet iedereen doen.”
Op het moment werkt Bas aan onder andere de KRO-NCRV serie Swanenburg, samen met Jasper Quispel, Elsbeth Kasteel en Tim Wijbenga. “De visie van andere editors is ook best prettig. Om even met elkaar te kunnen sparren en met elkaar mee te kijken. Je kunt elkaar goed helpen en weet wat wel en niet kan. We werken samen onder de naam DC25, vier editors onder één dak. Je zit dicht bij elkaar en kijkt daarom soms ook met projecten van elkaar mee. Het geeft toch weer een soort frisse blik.” Daarnaast is ook Zwanger & Co. van Johan Nijenhuis en Het Verhaal van Nederland (in samenwerking met Jasper Quispel) van Lourens Blok en Nicole van Kilsdonk in montage.
Wat de toekomst nog brengt zal de tijd leren. “Als je 1 of 2 projecten in je leven hebt kunnen monteren die tijdloos zijn dan is de missie wel geslaagd volgens mij. Hoe mooi is dat. Misschien als de kinderen iets ouder zijn wil ik ook nog wel ervaring opdoen in het buitenland, in Engeland of Amerika. Als je die kans krijgt moet je die pakken.”
Bas Icke en Jasper Quispel ontvingen de Editors EDL Delivery Award 2020 van De Lodge. Omdat het perfect aanleveren van een edl, aaf en playouts vanuit een editset zo belangrijk is voor het verdere verloop van het post-productie proces heeft De Lodge er met veel plezier een award voor in het leven geroepen.
Bas Icke
t. +31 6 16 82 65 50
e.
DC25 filmeditors
www.dc25.nl
Meer verhalen...
-
Bas Icke
(3814)
Ik leer nog iedere dag Voor ‘Nice People Talking’ spraken we editor Bas Icke. Met al 20 jaar ervaring in het vak hebben we het onder andere over projecten als Verliefd op Ibiza, De Beentjes van...
-
Jo-Anneke Wikkerink & Jonna van den Berg
(3485)
Wanneer alles is gefilmd, heb je nog geen film Voor Nice People Talking spraken we dit keer niet één maar twee makers van film en series tegelijkertijd: Jo-Anneke Wikkerink en Jonna van den Berg....
-
Jasper Quispel
(3415)
Een epische F16 serie We spraken editor Jasper Quispel voor ‘Nice People Talking’ over onder andere de unieke F16-serie Hoogvliegers, verschillende disciplines in bewegend beeld, het team achter...
-
Matthijs Kieboom
(3503)
'Film geef ik een muzikale identiteit' Matthijs Kieboom is als componist een gevestigde naam in Nederland. Al op jonge leeftijd ontdekte hij zijn passie voor muziek en film, waardoor voor hem de...
-
Bobby Boermans
(5173)
Trip of a lifetime Bobby Boermans is regisseur van videoclips, commercials, films en series als Mocro Maffia, Nieuwe Buren en Hoogvliegers. We spraken hem voor Nice People Talking. De bottomline van...
-
Rogier Kramer
(3344)
Specifieke verhalen vertellen We spraken producent Rogier Kramer voor Nice People Talking. In 2015 studeerde hij af aan de Nederlandse Filmacademie waar hij tegenwoordig zelf gastlessen geeft aan de...
-
Bert Pot
(2474)
De sfeer beïnvloeden door middel van licht Bert Pot begon zijn carrière in de fotografie en maakte daarna de overstap naar film. Inmiddels is hij de man achter de camera van vele films en tv-series, maar...
-
Pieter Kuijpers
(3167)
Een goed verhaal gaat over leven en dood Pieter Kuijpers is bekend van films als Van God Los, TBS en Doodslag. Hij is regisseur, scriptschrijver maar nu voornamelijk nog producent. We spraken hem...
-
Tijs van Marle
(3768)
Gevonden realisme: Het hoeft niet altijd te kloppen Veelschrijver Tijs van Marle, is onder meer bekend als scenarioschrijver van de razend populaire ‘Mees Kees’ en ‘Dummie de Mummie’ films, maar...
-
Marco Vermaas
(3263)
Geluid: een ‘onzichtbare kunst’ We spraken Marco Vermaas voor Nice People Talking. Als filmliefhebber wist Marco al vrij snel dat hij ook maker van film wilde worden. In 2020 won hij een Gouden Kalf...