Een epische F16 serie
We spraken editor Jasper Quispel voor ‘Nice People Talking’ over onder andere de unieke F16-serie Hoogvliegers, verschillende disciplines in bewegend beeld, het team achter DC25 en nieuwe projecten die we binnenkort kunnen verwachten.
Hoe start je als editor aan een project? “Als editor krijg je vanuit de set al het materiaal dat is geschoten. Vaak is het zo dat de regisseur op dat moment nog aan het draaien is, daarom begin je vaak alleen in de montage. Voor een film of serie ligt er vaak al wel een script maar de stijl en invulling van een project is grotendeels afhankelijk van de regisseur. Eigenlijk maak je als editor continu keuzes uit al het materiaal dat je binnenkrijgt. Je filtert daarbij natuurlijk op het spel van acteurs maar je kijkt ook naar welke emoties je de kijker wilt laten ervaren, waar ligt het zwaartepunt in de scène en wanneer wil je close zitten of welk ritme past bij een bepaalde scène. Vervolgens probeer je de scènes achter elkaar te leggen. Soms kom je er in de montage dan achter dat je nog wel meer materiaal had willen zien, misschien zijn sommige dingen bijvoorbeeld niet gelukt op de set of heeft een camera per ongeluk niet gedraaid. Dan zijn er wel trucs die je kunnen helpen om nog meer uit materiaal te halen zoals een digitale zoom op het shot of extra visual effects. Als het echt belangrijk is voor het vertellen van het verhaal kunnen ze zo’n shot of scène dan toch nog gaan opnemen.”
De manier van monteren hangt af van het project. “Als een film bijvoorbeeld hele wijde, strakke kaders draait, pas je ook het ritme van de montage daarop aan. Je laat shots langer staan en maakt keuzes om langer bij een personage te blijven, het ritme wordt dan langzamer. Maar zo heb ik ook gewerkt aan de serie Hoogvliegers (samen met Bas Icke), een epische F16 serie waar je de montage natuurlijk ook opvoert. Zo’n vliegsequentie in de lucht is veel sneller en je snijdt beelden ook heel kort.”
Producent: Storytellers
Regie: Bobby Boermans
DOP: Jeroen de Bruin / Lennert Hillege
De serie Hoogvliegers vertelt het verhaal van drie jonge mensen in opleiding tot vlieger bij de Koninklijke Luchtmacht. “Defensie heeft een vrijbrief gegeven om dit verhaal te kunnen vertellen. Normaal gesproken zijn deze terreinen strict geheim en wordt daar niks over gedeeld. De serie was echt een uniek project wat nog nooit gedaan was in Nederland en ook zelfs daarbuiten heel weinig. Je kunt het misschien alleen vergelijken met Topgun of Skyfighters - een Franse film. Het is natuurlijk ongelooflijk ingewikkeld om in een F16 te draaien. We kregen voor de edit eerst een moving storyboard van Planet X. Daar zijn we toen in eerste instantie mee gaan monteren om een idee te krijgen van hoe het eruit zou komen te zien en hoe het aanvoelde. Ook hadden we alvast wat geluidseffecten geplaatst en het script ingesproken ter referentie maar dat werd uiteindelijk allemaal heel anders op set. Film maar eens een F16 vanuit een helikopter of vanaf de grond - en dan heb je alleen nog maar de buitenshots en nog niet het spel van de acteurs.”
“Er zijn camera’s achterop de stoel van de F16 piloot gezet om beeld te draaien wat vervolgens gebruikt kon worden als backplate om het spel met acteurs op te nemen in de studio. Ook zijn er shots gemaakt van de draaiende metertjes en de point of view vanuit de cockpit. Om op een bepaalde manier ook de bewegingen van zo’n straaljager te volgen is de voorkant van een F16 nagebouwd. Die voorkant werd op de set dan alle kanten opgeduwd om op deze manier bijvoorbeeld de lichtreflectie in de helm van de piloot kloppend te krijgen. Hoogvliegers kende heel veel korte shots en uiteindelijk moest alles samen komen in de montage. We hebben er daarom per aflevering wel wat meer uren in zitten dan je normaal gesproken gewend bent voor een serie maar alles viel op z’n plek.”
Het project kende meerdere uitdagingen. “Zo waren de acteurs vrij jong, sommigen op het begin van hun carrière, maar acteurs dragen zo’n serie natuurlijk. Ook waren ze op de set afhankelijk van het weer, of ze überhaupt de lucht in konden om te draaien. En we werkten maar met 1 regisseur (Bobby Boermans). Vaak heb je te maken met verschillende regisseurs zodat deze elkaar kunnen afwisselen in de montage. Omdat voor Hoogvliegers ook in Amerika gedraaid werd en de regisseur natuurlijk maar op een plek tegelijk kon zijn liep dat dus allemaal iets anders. Het eindproduct is uiteindelijk pas een maand van tevoren op slot gegaan. Maar het is echt iets super moois geworden.”
Voor een documentaire gaat het montage proces heel anders. “Dan werk je veel meer van scratch. Zo heb ik ook samen met Bas Icke gewerkt aan de VPRO documentaire 30 jaar Dutch Dance wat het verhaal vertelt van drie decennia dance.” Niemand had gedacht dat deze Nederlandse dance zou uitgroeien tot een van de grootste exportproducten van ons land. “We kregen enorm veel interviewmateriaal, soms wel uren en dagen aan interviews maar ook veel archiefmateriaal als video’s en foto’s door de jaren heen. Zo’n documentaire moet echt opgebouwd worden en al dat materiaal moet je terugbrengen. Het vergt wel wat meer ‘out of the box’ denken. Voor 30 jaar Dutch Dance hebben we alle geïnterviewden gezamenlijk een verhaal laten vertellen. Alles moest op elkaar aansluiten. Natuurlijk zijn er ook veel oude tracks onder gezet om je echt het gevoel mee te geven, dat helpt natuurlijk bij het vertellen van het verhaal. Maar we hebben ook platenhoezen geanimeerd en zijn zelf op zoek gegaan naar passende beelden.”
“Op het moment werk ik aan een nieuwe serie waar eigenlijk meerdere disciplines in samen komen. Afgeleid van een Deens concept waar eigenlijk de combinatie is gemaakt tussen een tv-programma, documentaire en tegelijkertijd fictie, wat zich afspeelt in het verleden zonder dialoog. Zo’n tussenvorm vraagt wel om een bepaalde manier van associatief denken. Wat wil de kijker zien? Het geeft veel vrijheid in de montage, want er staat minder vast. In de montage werken we nu ook al met de schetsen van de visual effects om te kunnen zien wat dat doet en of het werkt. Hoe lang moet het staan en moet het sneller of juist langzamer bewegen? Met die terugkoppeling kunnen ze de effecten dan gaan finetunen en past het in het geheel.”
Een voorkeur voor het een of ander heeft Jasper niet. “Als editor sta ik echt in dienst van een project. Lastig is soms dat het lijkt alsof je in een hokje gestopt wordt. Je hebt de commerciële publieksfilm of de arthouse film, er lijkt weinig cross-over te zijn. Maar ik ben graag breed inzetbaar en vind het leuk om de afwisseling te maken tussen bijvoorbeeld een actieserie, romantische komedie, documentaire of een meer filmhuis project. Zo heb ik ook de montage gedaan voor ‘In Blue’ (2017) geregisseerd door van Jaap van Heusden. Een filmhuis film waar ik ook een Gouden Kalf nominatie voor hebben gekregen. Maar op het moment heb ik het juist weer druk met veel werk in series.”
Wat betreft software ligt de voorkeur bij Avid. “De drie grote spelers op de markt hebben allemaal hun voor- en nadelen. Avid vind ik stabiel werken en leent zich goed voor langere tijdlijnen ten opzichte van bijvoorbeeld Adobe Premiere of Final Cut Pro. Je gebruikt veel meer je keyboard wat ik leuk vind en het heeft een goed mediamanagement. Aangezien het materiaal eerst wordt getranscodeerd en in lage kwaliteit gebruikt wordt in de montage. Adobe of FCP gebruik ik dan wel weer graag voor iets korts zoals een commercial met verschillende formaten.”
Sinds 2017 monteert Jasper samen met Bas Icke, Elsbeth Kasteel en Tim Wijbenga onder 1 dak als DC25. Samen werken ze nu alle vier aan de serie Swanenburg voor de KRO-NCRV. De serie vertelt een familiedrama waar elke week vanuit een ander perspectief wordt verteld. “De serie bestaat uit vijf blokken en ieder blok mag anders aanvoelen. Zo is het ene blok handheld gedraaid en het andere weer heel symmetrisch gekadreerd, wat heel goed past bij de verschillende personages. We werken met 3 verschillende regisseurs (Thomas Korthals Altes, Aniëlle Webster & Hans Somers) en dus 4 editors. Uiteindelijk werk je met z’n allen naar een coherent verhaal.”
Jasper Quispel en Bas Icke ontvingen de Editors EDL Delivery Award 2020 van De Lodge. Omdat het perfect aanleveren van een edl, aaf en playouts vanuit een editset zo belangrijk is voor het verdere verloop van het post-productie proces heeft De Lodge er met veel plezier een award voor in het leven geroepen.
Jasper Quispel
t. +31 6 18 55 23 60
e.
DC25 filmeditors
www.dc25.nl
Meer verhalen...
-
Rogier Kramer
(3344)
Specifieke verhalen vertellen We spraken producent Rogier Kramer voor Nice People Talking. In 2015 studeerde hij af aan de Nederlandse Filmacademie waar hij tegenwoordig zelf gastlessen geeft aan de...
-
Bas Icke
(3814)
Ik leer nog iedere dag Voor ‘Nice People Talking’ spraken we editor Bas Icke. Met al 20 jaar ervaring in het vak hebben we het onder andere over projecten als Verliefd op Ibiza, De Beentjes van...
-
André van Duren
(3344)
Gevaar en belang van details In Nice People Talking spreken we met makers van film en tv. Dit keer spraken we regisseur en scenarist André van Duren onder andere over ‘De Bende van Oss’ en ‘De...
-
Pieter Kuijpers
(3167)
Een goed verhaal gaat over leven en dood Pieter Kuijpers is bekend van films als Van God Los, TBS en Doodslag. Hij is regisseur, scriptschrijver maar nu voornamelijk nog producent. We spraken hem...
-
Matthijs Kieboom
(3503)
'Film geef ik een muzikale identiteit' Matthijs Kieboom is als componist een gevestigde naam in Nederland. Al op jonge leeftijd ontdekte hij zijn passie voor muziek en film, waardoor voor hem de...
-
Jo-Anneke Wikkerink & Jonna van den Berg
(3485)
Wanneer alles is gefilmd, heb je nog geen film Voor Nice People Talking spraken we dit keer niet één maar twee makers van film en series tegelijkertijd: Jo-Anneke Wikkerink en Jonna van den Berg....
-
Rachel Stone
(5787)
Kleur is heel persoonlijk In Nice People Talking spreken we met mensen uit het vak over hun creatieve visie en manier van werken. Rachel Stone is colourist en verantwoordelijk voor het grading...
-
Tijs van Marle
(3768)
Gevonden realisme: Het hoeft niet altijd te kloppen Veelschrijver Tijs van Marle, is onder meer bekend als scenarioschrijver van de razend populaire ‘Mees Kees’ en ‘Dummie de Mummie’ films, maar...
-
Jasper Quispel
(3416)
Een epische F16 serie We spraken editor Jasper Quispel voor ‘Nice People Talking’ over onder andere de unieke F16-serie Hoogvliegers, verschillende disciplines in bewegend beeld, het team achter...
-
Bobby Boermans
(5173)
Trip of a lifetime Bobby Boermans is regisseur van videoclips, commercials, films en series als Mocro Maffia, Nieuwe Buren en Hoogvliegers. We spraken hem voor Nice People Talking. De bottomline van...